Page 20 - STRATEJİK PLAN (2019-2022)

STRATEJİK PLAN 2019 - 2022

TRA2 2014 – 2023 Bölge Planı ile başta bölgesel kalkınma politikaları olmak üzere
sosyoekonomik kararların mekâna duyarlı bir şekilde oluşturulması hedeflenmiş, ulusal ve
uluslararası yatırımlar da dikkate alınarak bölge düzeyinde değişimi ve gelişimi hızlandıracak
mekânsal kararlar getirilmiştir. Beşeri kapasitenin arttırılması ve fiziki altyapı sorunlarının
çözülmesi ile daha yaşanabilir şehirlerin oluşturulması; coğrafi konumunun da verdiği
avantajları kullanarak lojistik merkezi ile tarım, hayvancılık ve turizm sektörlerinin
geliştirilmesi ana senaryosuna dayanan bölge planı kapsamında 2014-2023 dönemi için
geliştirilen mekânsal gelişim şeması; yerleşmeler arası mal, ulaştırma, üretim ve dağıtım gibi
akım ilişkileri üzerine kurgulanmıştır. Mekânsal gelişim şemasında bölgesel kalkınma ile
yerleşme sistemi arasında ilişki kurulmuş ve kalkınmanın mekânsal boyutu dikkate alınmıştır.
Bölge içi ve bölgeler arası erişilebilirliğin arttırılması için kuzey – güney (Artvin–Ardahan–
Kars–Ağrı–Van ) ve doğu – batı bağlantılarının (Iğdır–Kars–Erzurum–Trabzon/Rize,
Doğubayazıt–Ağrı–Erzurum) karayolu ve demiryolu altyapısının yapılması ve geliştirilmesi
hedeflenmiştir. Böylelikle, Hopa ve Trabzon limanları, mevcut ve açılacak olan sınır kapıları
ile Kars ve Rize’de yapılması planlanan Lojistik Merkezleri vasıtasıyla iç ve dış pazarlara
ulaşılması hedeflenmiştir. Söz konusu bağlantıların geliştirilmesi/oluşturulması ve böylelikle
ulaşım altyapısı ve çeşitliliğinin sağlanması, bölgede ticaret ve üretimin canlanmasına katkıda
bulunacaktır. Bu kapsamda Ardahan ve Ağrı illeri hayvancılık faaliyetleri ile ön plana çıkarken
Kars hayvancılık ve hayvancılığa dayalı sanayi ürünleri ve lojistik merkez konumu ile ön plana
çıkmaktadır. Iğdır ili ise Gürbulak ve Dilucu sınır kapılarına yakınlığının verdiği avantajla
lojistik, ticaret ve hizmet sektörünün gelişeceği bir merkez olmasının yanı sıra Doğu Anadolu
Bölgesinin bütününe hitap edecek şekilde bir bitkisel üretim merkezi haline gelecek ve TRA2
Bölgesi açısından önemli bir sanayi gelişimi sağlayacaktır.

2.6.2 Sosyal Yapı
Kalkınma Bakanlığı (mülga DPT) tarafından 2003 yılında hazırlanan İllerin ve Bölgelerin Sosyo-
Ekonomik Gelişmişlik Sıralaması Araştırması’na göre genel gelişmişlik bakımından Iğdır 69.
sırada yer almaktadır. 2011 yılında güncellenen 2014 – 2023 TRA2 BÖLGE PLANI 7 çalışmaya
Iğdır 69. sıradadır. Bu durum bölgenin durumunda dikkate değer olumlu değişikliklerin
oluşmadığı, bilakis ülke geneline kıyaslandığında olumsuz bir tablo ortaya çıktığını
göstermektedir. Söz konusu çalışmalar TRA2 bölgesinin temel kamu hizmetleri konusunda
Türkiye'nin en geri kalmış bölgelerinden birisini oluşturduğunu ve dolayısıyla kamu
hizmetinin nitelik ve nicelik olarak arttırılmasının bölge açısından hayati önem taşıdığını
göstermektedir. 2011 yılında yapılan İllerin Sosyoekonomik Gelişmişlik Sıralaması
çalışmasında TRA2 Bölgesi, eğitim ve sağlık hizmetleri göstergeleri ve gelişimi açısından
Türkiye ortalamasının altında yer almakta olup eğitim durumuna göre Iğdır 68. sırada yer
alırken sağlık hizmetleri Iğdır 69. sırada yer almaktadır.

2.6.3 Nüfus ve Göç
Bölge genel olarak göç vermektedir. 2000 yılında sırasıyla Ardahan, Kars ve Ağrı illerinin göç
verme hızın oldukça yüksektir. 2011 yılına gelindiğinde bu üç ilin net göç hızı, Bölgenin en
düşük göç verme hızı değerine sahip Iğdır iline yaklaşmıştır. On yıllık nüfus projeksiyonlarına
göre, 2013 yılında 76.481.847 olan Türkiye nüfusunun yıllar içinde sürekli artması ve nüfusun
2023 yılında 84.247.088 olacağı tahmin edilmektedir. TRA2 Bölgesi illerinde Ağrı ve Iğdır’da
büyük değişimler öngörülmemekle birlikte ise Kars ve Ardahan illerinin nüfuslarının azalacağı
öngörülmektedir.

19